Qualia Law: Diogelu Ariannol ar gyfer Pobl Fregus Hŷn yng Nghymru

Yn yr erthygl hon, mae Tom Evans yn ysgrifennu am sut mae Qualia Law yn newid bywydau pobl hŷn yng Nghymru gyda chyngor cyfreithiol a diogelu ariannol nid-er-elw.

Roedd Alison, menyw yn ei 80au sy’n byw â dementia, yn byw mewn cartref preswyl pan ddaeth dan ofal Qualia Law. Nid ei dewis hi oedd hynny, ond roedd rhwystrau ariannol ac ymarferol yn ei gwneud yn amhosibl iddi ddychwelyd i’w chartref ei hun. Roedd angen gwaith ar frys i’w chartref, roedd ei thaliadau incwm wedi eu hatal dros dro ac nid oedd ganddi bellach y gallu i wneud penderfyniadau ariannol cymhleth. Heb ymyriad, roedd yn ymddangos yn anochel y byddai’n rhaid iddi aros mewn gofal preswyl hirdymor.

Cafodd cyfreithiwr Qualia Law ei benodi gan y Llys Gwarchod fel Dirprwy i Alison ar gyfer Materion Eiddo ac Ariannol. Fel Cwmni Budd Cymunedol nid-er-elw yn seiliedig yng Nghaerdydd, cenhadaeth Qualia Law yw gwarchod cyllid a llesiant oedolion bregus gan eu galluogi i fyw yn yr amgylchedd a ddewisant lle bynnag mae hynny’n bosibl. Rydym yn cyfuno sgiliau cyfreithwyr arbenigol gyda dull gweithredu a gaiff ei yrru gan werthoedd ac sy’n canolbwyntio ar yr unigolyn – a chaiff unrhyw warged a gynhyrchwn ei ailfuddsoddi i gefnogi oedolion bregus ledled Cymru.

Deall nodau ac anghenion Alison

Ein cam cyntaf oedd cynnal asesiad manwl o sefyllfa ariannol Alison, cyflwr ei chartref a’i gofynion gofal hirdymor. Fe wnaethom ymgynghori â chontractwyr, adolygu hawl i fudd-daliadau ac ystyried pob agwedd o’i hamgylchiadau. Yn hollbwysig, fe wnaethom wrando ar yr hyn oedd bwysicaf iddi: ei dymuniad dwfn i ddychwelyd i’r cartref roedd yn ei garu ac i barhau yn rhan o’i chymuned leol.

Fe wnaethom gyflwyno pecyn o gamau gweithredu wedi eu cydlynu i’w gwneud yn ddiogel ac yn gynaliadwy i Alison ddychwelyd i’w chartref:

• Gwaith addasu a thrwsio i’w chartref: Fe wnaethom drefnu i foeler nwy anniogel gael ei dynnu a chomisiynu gwaith trwsio hanfodol, gan sicrhau fod ei chartref yn gynnes, diogel ac addas.
• Rheoli ariannol: Fel ei dirprwy proffesiynol, fe wnaethom sefydlogi ei chyllid, gosod cyllidebau a blaenoriaethu biliau hanfodol, gan roi sylfaen ariannol glir a chadarn iddi.
• Uchafu incwm: Drwy wneud cais am y budd-daliadau yr oedd ganddi hawl iddynt, fe wnaethom gynyddu eu hincwm i fod yn ddigon ar gyfer costau gofal a byw.
• Gostwng rhwymedigaethau: Cawsom eithriad rhag y dreth gyngor, gan ostwng ei gwariant yn sylweddol a galluogi defnydd mwy effeithlon o’i hadnoddau.

Canlyniad cadarnhaol

Gallodd Alison symud yn ôl yn ddiogel i’w chartref ei hun o fewn ychydig fisoedd. Fe wnaeth adennill ei hannibyniaeth a’i hurddas, a gallai yn awr dderbyn ei gofal parhaus mewn amgylchiadau cyfarwydd. Drwy ddatrys rhwystrau ariannol a hefyd rwystrau ymarferol, fe wnaeth Alison osgoi bod mewn gofal preswyl hirdymor diangen – gan wella ei hansawdd bywyd a sicrhau defnydd doeth o adnoddau cyhoeddus.

Mae achos Alison yn dangos sut y gall dirprwyaeth ragweithiol drawsnewid bywydau. Dengys hefyd na ddylai galluedd neu anawsterau dros dro unigolyn i ymdrin â’u materion ariannol fod yn rhwystr i fyw’n annibynnol pan fo’r cymorth cywir ar gael.

Cymorth wedi ei deilwra ar gyfer gwahanol anghenion

Mae Qualia Law CIC yn cynnig ystod o wasanaeth:

• Dirprwyaeth Broffesiynol (Llys Gwarchod): Ar gyfer unigolion heb allu, rydym yn gweithredu fel dirprwy a benodwyd ganddynt, yng ngofal eiddo, cyllid a rhwymedigaethau er eu budd gorau.
• Atwrneiaeth Broffesiynol (Atwrneiaeth Arhosol): Ar gyfer y rhai sydd â gallu i wneud Atwrneiaeth Arhosol ond sydd angen help i ymdrin ag agweddau neilltuol o’u cyllid – efallai oherwydd afiechyd, asedau cymhleth neu amgylchiadau teuluol – gallwn weithredu fel eu hatwrnai proffesiynol.
• Cyngor ac Arweiniad: Rydym yn cefnogi teuluoedd, atwrneiaid a gweithwyr proffesiynol eraill. Drwy ganolbwyntio ar yr unigolyn, ac nid dim ond y gwaith papur, rydym yn creu datrysiadau sy’n parchu urddas ac annibyniaeth.

Pam fod ein gwaith yn bwysig

Ledled Cymru mae llawer o bobl yn wynebu newidiadau cyflym mewn galluedd neu amgylchiadau: gall strôc, salwch ymledol neu golli cymar olygu anrhefn mewn cyllid a threfniadau tai. Heb gymorth cyfreithiol medrus, mae’r unigolion hyn mewn risg o gael eu rhoi yn ddiangen mewn cartrefi gofal, camfanteisio ariannol arnynt neu fod mewn dyled heb ei rheoli. Drwy gamu i mewn fel dirprwyon neu atwrneiaid, mae Qualia Law CIC yn rhoi sefydlogrwydd ac yn sicrhau y caiff penderfyniadau eu gwneud yn gyfreithiol, yn dryloyw a gyda thosturi.

Cael cymorth gan Qualia Law

Gall unrhyw un – p’un ai yn aelod teulu, cyfaill, awdurdod lleol neu gorff trydydd sector – gysylltu â ni yn uniongyrchol i gael sgwrs gyfrinachol na fydd yn rhwymo. Byddwn yn gwrando, esbonio opsiynau yn glir a’ch llywio drwy’r camau nesaf.

Gwefan: www.qualia-law.org
Ffôn: 0333 305 3057
E-bost: info@qualia-law.org

Mae Qualia Law CIC yn falch i helpu pobl ledled Cymru i aros lle maent yn perthyn: yn eu cartrefi eu hunain, yn rheoli eu bywydau eu hunain, ac yn cael eu cefnogi gan gymuned ofalgar.

Mae Qualia Law CIC yn Aelod Masnachol Care & Repair Cymru. Gallwch ddarllen mwy a gweld ein holl Aelodau Masnachol